Không chồng mà chửa

Tác giả: Hồ Xuân Hương | Năm sáng tác: Chưa rõ

Bài thơ “Không chồng mà chửa” phản ánh tình cảnh éo le, trớ trêu của người phụ nữ mang thai nhưng không có chồng — một điều bị xã hội phong kiến đương thời kỳ thị và phán xét nặng nề.

 

Cả nể cho nên hoá dở dang,
Sự này có thấu hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang[1].
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
Chữ tình một khối thiếp xin mang.
Quản chi miệng thế lời chênh lệch,
Chẳng thế nhưng mà thế mấy ngoan.

Không chồng mà chửa

Xem thêm >>> Khấp Vĩnh Tường quan

Thể loại:
Trích dẫn:

(Theo bản khắc 1914)

Khảo dị:

- Bản khắc 1922

Chửa hoang

Cả nể cho nên hoá dở dang,
‡ Nỗi niềm chàng có ‡ biết chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
Chữ tình một khối thiếp xin mang.
Quản ‡ bao miệng thế lời chênh lệch,
‡ Những kẻ khôn mà ‡ có kẻ ngoan.

- Bản Quốc văn tùng ký

Vịnh người chửa hoang

Cả nể cho nên ‡ nỗi dở dang,
Sự này có thấu hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
‡ Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản ‡ bao miệng thế lời chênh lệch,
‡ Không có nhưng mà thế mấy ngoan.

- Bản Xuân Hương thi sao

Vịnh nữ hoang thai

‡ Quá nể cho nên ‡ sự dở dang,
Sự này có thấu hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy ‡ đua đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
Chữ tình một khối thiếp xin mang.
‡ Ai ôi chớ có chê cười nhé,
Không có nhưng mà thế mấy ngoan.

- Bản Tạp thảo tập

Vịnh nữ hoang thai

‡ Quá nể cho nên hoá dở dang,
Sự này có thấu hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy ‡ đua đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
‡ Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản chi miệng thế lời chênh lệch,
‡ Không có nhưng mà ‡ có mấy ngoan.

- Bản Xuân Hương thi vịnh

Hoang nữ

Cả nể cho nên hoá dở dang,
Sự này có ‡ biết hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao ‡ đà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng ‡ biết chửa,
Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
‡ Thôi thôi buộc chỉ từ nay nhé,
Cấm thỏ đừng cho tới cửa hang.

 

Chú thích:

  • [1] Ở đây, dùng lối chơi chữ Hán. Chữ “thiên” 天 là trời nhô đầu lên thì thành chữ “phu” 夫 là chồng, chưa thấy nhô đầu dọc ý nói chưa thành chữ “phu”, tức chưa có chồng; chữ “liễu” 了 là xong, đồng âm với chữ “liễu” 柳 là cây liễu ám chỉ người con gái, nếu thêm một nét ngang thì thành chữ “tử” 子 là con. Ý nói chưa có chồng mà đã có con, tức chửa hoang.

 

Thẻ: