Đề Trung Liệt miếu 題忠烈廟 • Đề miếu Trung Liệt

Tác giả: Nguyễn Khuyến | Năm sáng tác: Chưa rõ

題忠烈廟

一簇崇祠古,
千家雲樹中。
鬼神泣壯烈,
日月懸孤忠。
氣與大化合,
地因新邑隆。
九原熟為作,
惟是狄梁公。

 

Đề Trung Liệt miếu

Nhất thốc sùng từ cổ,
Thiên gia vân thụ trung.
Quỷ thần khấp tráng liệt,
Nhật nguyệt huyền cô trung.
Khí dữ đại hoá hợp,
Địa nhân tân ấp long.
Cửu nguyên thục vi tác,
Duy thị Địch Lương Công.

 

Dịch nghĩa

Một toà đền cao đã cổ
Ở giữa nghìn nhà cây phủ mây che
Chí khí tàng liệt làm quỷ thần phát khóc
Tấm gương cô trung treo cao như mặt trăng mặt trời
Chí khí cùng với cõi trời hoà một
Mặt đất có làng mới lập mà phồn thịnh thêm
Dưới chín suối hỏi ai là người trỗi dậy (để sánh cùng)
Hoạ chỉ có một mình Địch Lương Công thôi


題忠烈廟



Đề Trung Liệt miếu

Đề miếu Trung Liệt

一簇崇祠古,
Nhất thốc sùng từ cổ,
Một toà đền cao đã cổ

千家雲樹中。
Thiên gia vân thụ trung.
Ở giữa nghìn nhà cây phủ mây che

鬼神泣壯烈,
Quỷ thần khấp tráng liệt,
Chí khí tàng liệt làm quỷ thần phát khóc

日月懸孤忠。
Nhật nguyệt huyền cô trung.
Tấm gương cô trung treo cao như mặt trăng mặt trời

氣與大化合,
Khí dữ đại hoá hợp,
Chí khí cùng với cõi trời hoà một

地因新邑隆。
Địa nhân tân ấp long.
Mặt đất có làng mới lập mà phồn thịnh thêm

九原熟為作,
Cửu nguyên thục vi tác,
Dưới chín suối hỏi ai là người trỗi dậy (để sánh cùng)

惟是狄梁公。
Duy thị Địch Lương Công.
Hoạ chỉ có một mình Địch Lương Công thôi

Thể loại:
Trích dẫn:
Rút từ Quế Sơn thi tập (A.469).

Miếu Trung Liệt thờ ba vị anh hùng đã hy sinh vì nước là:
- Đoàn Thọ, một võ tướng hy sinh trong trận đánh nhau với Tô Tư, thổ phỉ ở Lạng Sơn vào năm 1870.
- Nguyễn Tri Phương, Tổng trấn Hà Nội, đánh nhau với quân Pháp năm 1873, bị chúng bắt, tuyệt thực một tháng rồi chết.
- Hoàng Diệu, cũng là Tổng trấn Hà Nội, đánh nhau với quân Pháp năm 1882, khi quân Pháp vào được thành, thì ông thắt cổ tự tử.

Sự tích của ba vị này đều có ghi ở Đại Nam chính biên liệt truyện. Tương truyền rắng miếu Trung Liệt trước ở gần Nha đốc học Hà Nội (sau phố Nguyễn Khuyến bây giờ), sau dời về khu Đống Đa. Trong thời Pháp thuộc, Hoàng Cao Khải làm nhà ở gần đó, đổi tên Trung Liệt miếu thành Trung Lương từ, để hòng sau khi chết, cũng được thờ ở miếu ấy. Ý định ấy bị nhân dân phản kháng. Sau cách mạng tháng Tám miếu lại lấy lại tên cũ là Trung Liệt miếu.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]

Thẻ: