Hồi 02: Kiều chơi tết thanh minh

Tảo mộ viếng Đạm Tiên, bâng khuâng tình tứ;
Du xuân gặp Kim Trọng, bẽn lẽn duyên ta.

Ngày xuânTiết vừa con én đưa thoi,
40. Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Thanh minh, trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hộigọi là đạp thanh.
45. Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử, giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nennêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
50. Thoi vàng vóbúa rắc, tro tiềntàn giấy bay.

Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước lầndần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
55. Nao nao dòng nước uốn quanh,
DịpNhịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Sè sè nấmnắm đất bên đàng,
Dàu dàu ngọn cỏ nửa vàng, nửa xanh,
Rằng: “Sao trong tiết thanh minh,
60. Mà đây hương khói vắng tanh thế mà?”
Vương Quan mớido dẫn gần xa:
“Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi.
Nổi danh tài sắc một thìkỳ,
Xôn xao ngoài cửa, hiếmkém gì yến anh.
65. PhậnKiếp hồng nhan có mong manh,
Nửa chừng xuân, thoắt gãy cành thiên hương.
Có người khách ở viễn phương,
Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi.
Thuyền tình vừa ghé đếntới nơi,
70. Thì đà trâm gãy, bình rơi bao giờ!
Buồng không lạnh ngắtlạnh ngấtlặng ngắt như tờ,
Dấu xe ngựa đã rêu lờ mờ xanh.
Khóc than khôn xiết sự tình,
Khéo vô duyên bấymấy là mình với ta.
75. Đã khôngđành duyên trước chăngchẳng mà,
Thì chi chút ướcThà chi chút đíchThời chi chút đích gọi là duyên sau.
Sắm sanh nếp tử, xe châu,
Vùi nôngVùi hồng một nấmnắm, mặc dầu cỏ hoa.
Trải bao thỏ lặnlận, ác tà,
80. Ấy mồ vô chủ, ai mà viếng thăm!”

Lòng đâu sẵn mónmối thương tâm,
ThoắtThoạt nghe Kiều đã đầm đầm châu sa:
“Đau đớn thay, phận đàn bà!
Lời rằng bạc mệnhphận bạc cũng là lời chung.
85. Phũ phàng chi bấy hoá công!
Ngày xanh mòn mỏi, má hồng phôi pha,
Sống làm vợ khắp người tathì tình chẳng riêng ai,
Hại thay, thác xuống làm ma không chồngKhéo thay, nằm xuống là ma không chồngKhéo thay, thác xuống làm ma không chồngKhéo thay, thác xuống ra người tình không!
Nào người phượng chạ, loan chung,
90. Nào người tíchtiếc lục tham hồng là ai?
Đã không kẻ đoái, người hoài,
Sẵn đây ta kiếm một vài nén hương.
Gọi là gặp gỡ giữa đường,
Hoạ là người dưới suối vàng biết cho.

95. Lầm rầm khấn khứavái nhỏ to,
Sụp ngồi, đặt cỏvà gậtbá cỏ trước mồ, bước ra.
Một vùng cỏ áy bóng tà,
Gió hiu hiu thổi một và bôngngọn lau.
RútChiếc trâm sẵn giắt mái đầu,
100. Vạch da cây, vịnh bốn câu ba vầntám câu bốn vần.
Lại càng mê mẩn tâm thần,
Lại càng đứng lặngsững tần ngần chẳngchưa ra.
Lại càng ủ dột nét hoa,
Sầu tuôn đứt nối, châu sa vắn dài!

105. Vân rằng: “Chị cũng nực cười,
Khéo dư nước mắt khóc người đời xưacổ sơ!”
Rằng: “Hồng nhan tự nghìnthuở xưa,
Cái điều bạc mệnh có chừa ai đâu.
Nỗi niềm tưởng đến mà đau,
110. Thấy người nằm đóđấy, biết sau thế nào?”
Quan rằng: “Chị nói hay sao,
Mỗi lờiMột điềuMột lời là một vận vào khó nghe!
Ở đây âm khí nặng nề,
Bóng chiều đã ngả, dặm vềhoè còn xa.”
115. Kiều rằng: “Những đấng tài hoa,
Thác là thể phách, còn là tinh anh.
Dễ haythay tình lại gặp tình,
Chờ xem, ắt thấy hiển linh bây giờ.”

Một lời nói chửa kịp thưa,
120. Phút đâu trận gió cuốn cờ đến ngay,
Ào ào đổ lộc, rungđưa cây,
Ở trong dường có hương bay ít nhiều.
Đè chừng ngọn gió lần theo,
Dấu giàyhài từng bước in rêu rành rành.
125. Mặt nhìn ai nấy đều kinh,
Nàng rằng: “Này thực tinh thành chẳng xa.
Hữu tình ta lại gặpbiết ta,
ChớChẳng nề u hiển, mới là chị em.”
Đã lòng hiển hiện cho xem,
130. Tạ lòng, nàng lại nối thêm vài lời.
Lòng thơ lai láng bồi hồi,
Gốc cây, lại vạch một bài cổ thi.

Dùng dằng nửa ở nửa vềdở ở dở về,
Nhạc vàng đâu đãbỗng tiếng nghe gần gần.
135. Trông chừng thấy một văn nhân,
Lỏng buông tay khấu, bước lần dặm băng.
Đề huề lưng túi gió trăng,
Sau chân theo một vài thằng con con.
Tuyết in sắc ngựa câu dòn,
140. Cỏ pha mùi áo nhuộm non da trời.
Nẻo xa mới tỏ mặt người,
Khách đà xuống ngựa, tới nơi tự tình.
Hài văn lần bước dặm xanh,
Một vùng như thểthấy cây quỳnh, cành giao.
[…]
145. Chàng Vương quen mặt ra chào,
Hai Kiều e lệmặt nép vào dưới hoa.
Nguyên người quanh quất đâu xa,
Họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.
Nền phú hậuphú quý, bậc tài danh,
150. Văn chương nết đất, thông minh tính trời.
PhongThiên tư tài mạo tuyệttót vời,
Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa.

Chung quanh vẫn đất nước nhà,
Với Vương Quanông, trước vẫn là đồng thântương thânsong thân.
155. Vẫn nghe thơm nức hương lân,
Một nền Đồng Tước khoá xuân hai Kiều.
Nước non cách mấy buồng thêunguồn đàobuồng điều,
Những là trộm dấu, thầm yêu chốc mòng.
May thay giải cấu tương phùng,
160. Gặp tuần đố láđỏ lá thoả lòng tìm hoa.
Bóng hồng nhác thấy nẻo xa,
Xuân lan, thu cúc, mặn mà cả haiđôi.

Người quốc sắc, kẻ thiên tài,
Tình trong như đã, mặt ngoài còn e.
165. Chập chờn cơn tỉnh, cơn mê,
Rốn ngồi chẳng tiện, dứt về chỉn khôn.
Bóng tà như giục cơn buồn,
Khách đà lênxuống ngựa, người còn ghé theo.
Dưới dòngcầukhe nước chảy trong veo,
170. Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt thala thađã ra.