Nhật xuất nhập hành 日出入行 • Mặt trời mọc rồi lặn

日出入行

日出東方隈，
似從地底來。
曆天又復入西海，
六龍所舍安在哉？
其始與終古不息，
人非元氣，
安得與之久徘徊？
草不謝榮于春風，
木不怨落于秋天。
誰揮鞭策驅四運？
萬物興歇皆自然。
羲和！羲和！
汝奚汩沒于荒淫之波？
魯陽何德，
駐景揮戈？
逆道違天，
矯誣實多。
吾將囊括大塊，
浩然與溟涬同科！

Nhật xuất nhập hành

Nhật xuất đông phương ôi,
Tự tòng địa để lai.
Lịch thiên hựu phục nhập tây hải,
Lục long sở xá an tại tai?
Kỳ thuỷ dữ chung cổ bất tức,
Nhân phi nguyên khí,
An đắc dữ chi cửu bồi hồi?
Thảo bất tạ vinh vu xuân phong,
Mộc bất oán lạc vu thu thiên.
Thuỳ huy tiên sách khu tứ vận?
Vạn vật hưng yết giai tự nhiên.
Hy Hoà! Hy Hoà!
Nhữ hề mịch một vu hoang dâm chi ba?
Lỗ Dương hà đức,
Trú cảnh huy qua?
Nghịch đạo vi thiên,
Kiểu vu thực đa.
Ngô tương nang quát đại khối,
Hạo nhiên dữ minh trĩ đồng khoa!

Dịch nghĩa

Mặt trời ló ra từ góc núi phương đông,
Như từ mặt đất tới.
Trải qua một ngày lại lặn xuống biển phương tây,
Sáu con rồng kéo xe chở mặt trời trú ngụ nơi đâu?
Sự mọc và lặn của mặt trời từ xưa chưa ngưng nghỉ,
Con người không có nguyên khí,
Lấy chi mà mọc lặn theo mặt trời?
Cỏ không tạ ơn gió xuân làm xanh tươi,
Cây không oán than khi lá rụng trong ngày thu.
Ai điều hành cho bốn mùa hoạt động?
Xin trả lời vạn vận sinh trưởng và suy tàn đều là tự nhiên.
Hy Hoà! Hy Hoà!
Sao ngươi là thần mà còn bị chìm xuống làn sóng biển bao la?
Lỗ Dương là con người lấy phước đức gì,
Mà nhắm cảnh mặt trời sắp lặn phất mác sai khiến được mặt trời?
Những việc này ngược đạo lý, trái ý trời,
Quá sai sự thực.
Khi làm thơ ta có thể bỏ cả vũ trụ vào trong túi,
Thì ý thơ và khí hỗn mang cũng cùng là một thứ!

日出入行



Nhật xuất nhập hành

Mặt trời mọc rồi lặn

日出東方隈，
Nhật xuất đông phương ôi,
Mặt trời ló ra từ góc núi phương đông,

似從地底來。
Tự tòng địa để lai.
Như từ mặt đất tới.

曆天又復入西海，
Lịch thiên hựu phục nhập tây hải,
Trải qua một ngày lại lặn xuống biển phương tây,

六龍所舍安在哉？
Lục long sở xá an tại tai?
Sáu con rồng kéo xe chở mặt trời trú ngụ nơi đâu?

其始與終古不息，
Kỳ thuỷ dữ chung cổ bất tức,
Sự mọc và lặn của mặt trời từ xưa chưa ngưng nghỉ,

人非元氣，
Nhân phi nguyên khí,
Con người không có nguyên khí,

安得與之久徘徊？
An đắc dữ chi cửu bồi hồi?
Lấy chi mà mọc lặn theo mặt trời?

草不謝榮于春風，
Thảo bất tạ vinh vu xuân phong,
Cỏ không tạ ơn gió xuân làm xanh tươi,

木不怨落于秋天。
Mộc bất oán lạc vu thu thiên.
Cây không oán than khi lá rụng trong ngày thu.

誰揮鞭策驅四運？
Thuỳ huy tiên sách khu tứ vận?
Ai điều hành cho bốn mùa hoạt động?

萬物興歇皆自然。
Vạn vật hưng yết giai tự nhiên.
Xin trả lời vạn vận sinh trưởng và suy tàn đều là tự nhiên.

羲和！羲和！
Hy Hoà! Hy Hoà!
Hy Hoà! Hy Hoà!

汝奚汩沒于荒淫之波？
Nhữ hề mịch một vu hoang dâm chi ba?
Sao ngươi là thần mà còn bị chìm xuống làn sóng biển bao la?

魯陽何德，
Lỗ Dương hà đức,
Lỗ Dương là con người lấy phước đức gì,

駐景揮戈？
Trú cảnh huy qua?
Mà nhắm cảnh mặt trời sắp lặn phất mác sai khiến được mặt trời?

逆道違天，
Nghịch đạo vi thiên,
Những việc này ngược đạo lý, trái ý trời,

矯誣實多。
Kiểu vu thực đa.
Quá sai sự thực.

吾將囊括大塊，
Ngô tương nang quát đại khối,
Khi làm thơ ta có thể bỏ cả vũ trụ vào trong túi,

浩然與溟涬同科！
Hạo nhiên dữ minh trĩ đồng khoa!
Thì ý thơ và khí hỗn mang cũng cùng là một thứ!