Ưu phụ từ 優婦詞 • Lời vợ anh phường chèo

優婦詞

東鄰家有優人住，
夜半優人語優婦：
我亦時常做好官，
如何人皆不我懼？
優婦大怒罵其夫：
爾年既老何太愚。
幸哉昏暮人不識，
人或識之貽妾羞。
世間驚人但有二：
一能生人一能死。
爾既不能生死人，
如何人人皆懼爾。
且也爾家本貧寒，
朝夕排優求一餐。
排優君將且不懼，
何況爾為排優官。

Ưu phụ từ

Đông lân gia hữu ưu nhân trú,
Dạ bán ưu nhân ngữ ưu phụ:
“Ngã diệc thời thường tố hảo quan,
Như hà nhân giai bất ngã cụ?”
Ưu phụ đại nộ mạ kỳ phu:
“Nhĩ niên ký lão hà thái ngu!
Hạnh tai hôn mộ nhân bất thức,
Nhân hoặc thức chi di thiếp tu.
Thế gian kinh nhân đãn hữu nhị:
Nhất năng sinh nhân, nhất năng tử.
Nhĩ ký bất năng sinh tử nhân,
Như hà nhân nhân giai cụ nhĩ.
Thả dã nhĩ gia bản bần hàn,
Triêu tịch bài ưu cầu nhất xan.
Bài ưu quân tướng thả bất cụ,
Hà huống nhĩ vi bài ưu quan.”

Dịch nghĩa

Nhà láng giềng bên đông có anh phường chèo ở trọ,
Nửa đêm, anh ta bảo vợ rằng:
“Ta cũng thường hay làm quan to,
Tại sao người đời chẳng ai sợ ta?”
Vợ người phường chèo nổi giận mắng chồng:
“Anh già đời rồi mà sao ngu đến thế!
May mà đang đêm hôm không ai biết,
Nếu có người biết thì thiếp cũng xấu hổ lây.
Ở đời có hai hạng người khiến ai cũng sợ:
Một có thể cho người ta được sống, một có thể bắt người ta phải chết.
Anh đã không thể cho được người ta sống hoặc bắt người ta phải chết,
Thì việc gì mọi người phải sợ anh?
Vả nhà anh vốn đói rét,
Sớm chiều hát chèo kiếm bữa ăn!
Vua phường chèo người ta còn chẳng sợ,
Huống nữa là quan phường chèo như anh”.

優婦詞



Ưu phụ từ

Lời vợ anh phường chèo

東鄰家有優人住，
Đông lân gia hữu ưu nhân trú,
Nhà láng giềng bên đông có anh phường chèo ở trọ,

夜半優人語優婦：
Dạ bán ưu nhân ngữ ưu phụ:
Nửa đêm, anh ta bảo vợ rằng:

我亦時常做好官，
“Ngã diệc thời thường tố hảo quan,
“Ta cũng thường hay làm quan to,

如何人皆不我懼？
Như hà nhân giai bất ngã cụ?”
Tại sao người đời chẳng ai sợ ta?”

優婦大怒罵其夫：
Ưu phụ đại nộ mạ kỳ phu:
Vợ người phường chèo nổi giận mắng chồng:

爾年既老何太愚。
“Nhĩ niên ký lão hà thái ngu!
“Anh già đời rồi mà sao ngu đến thế!

幸哉昏暮人不識，
Hạnh tai hôn mộ nhân bất thức,
May mà đang đêm hôm không ai biết,

人或識之貽妾羞。
Nhân hoặc thức chi di thiếp tu.
Nếu có người biết thì thiếp cũng xấu hổ lây.

世間驚人但有二：
Thế gian kinh nhân đãn hữu nhị:
Ở đời có hai hạng người khiến ai cũng sợ:

一能生人一能死。
Nhất năng sinh nhân, nhất năng tử.
Một có thể cho người ta được sống, một có thể bắt người ta phải chết.

爾既不能生死人，
Nhĩ ký bất năng sinh tử nhân,
Anh đã không thể cho được người ta sống hoặc bắt người ta phải chết,

如何人人皆懼爾。
Như hà nhân nhân giai cụ nhĩ.
Thì việc gì mọi người phải sợ anh?

且也爾家本貧寒，
Thả dã nhĩ gia bản bần hàn,
Vả nhà anh vốn đói rét,

朝夕排優求一餐。
Triêu tịch bài ưu cầu nhất xan.
Sớm chiều hát chèo kiếm bữa ăn!

排優君將且不懼，
Bài ưu quân tướng thả bất cụ,
Vua phường chèo người ta còn chẳng sợ,

何況爾為排優官。
Hà huống nhĩ vi bài ưu quan.”
Huống nữa là quan phường chèo như anh”.