Vãn thiếp Phạm thị 輓妾范氏 • Khóc thiếp họ Phạm

Tác giả: Nguyễn Khuyến | Năm sáng tác: Chưa rõ

輓妾范氏

哀哀尒范姬,
從我今七期。
須臾棄我去,
孑然無一遺。
雖然有成效,
茫茫不可期。
朋遠方懸樹,
當時莫知之。
何以一死後,
碧艸生新祠。
矧尒是婦人,
俯仰無所資。
奮身效巾慖,
拭目無鬚眉。
世道有如此,
尒心良不欺。
哭死非為生,
慷慨稱酒巵。
霏霏七夕雨,
和淚為新詩。

 

Vãn thiếp Phạm thị

Ai ai nhĩ Phạm ky (cơ),
Tòng ngã kim thất kỳ.
Tu du khí ngã khứ,
Kiết nhiên vô nhất di.
Tuy nhiên hữu thành hiệu,
Mang mang bất khả kỳ.
Bằng viễn phương huyền thụ,
Đương thì mạc tri chi.
Hà dĩ nhất tử hậu,
Bích thảo sinh tân từ.
Thẩn nhĩ thị phụ nhân,
Phủ ngưỡng vô sở tư.
Phấn thân hiệu cân quắc,
Thức mục vô tu my.
Thế đạo hữu như thử,
Nhĩ tâm lương bất khi.
Khốc tử phi vi sinh,
Khảng khái xứng tửu chi.
Phi phi thất tịch vũ,
Hoà lệ vi tân thi.

 

Dịch nghĩa

Thương ôi, nàng là con gái họ Phạm,
Theo ta đến nay đã bảy năm.
Bỗng chốc nàng bỏ ta mà đi,
Chẳng để lại một mụn con nào cả!
Dẫu rằng đã có lời thề ước mãi bên nhau,
Nhưng nay thì mờ mịt, biết lúc nào gặp lại!
Bạn thì xa, ta đang mong tin bạn,
Lúc đó nàng mất, có ai biết đó là đâu!
Sao mà sau khi nàng mất,
Trên nấm mồ xanh đã lập đền thờ mới rồi.
Huống chi nàng lại là phận đàn bà,
Việc phụng dưỡng cha mẹ không biết trông cậy vào ai.
Nàng đã sẵn sàng đem yếm khăn để kiếm tấm chồng,
Song giụi mắt cũng chẳng có ai đáng mặt mày râu.
Đường đời có những chuyện trớ trêu như vậy,
Song lòng nàng quả thực không lầm khi lấy ta.
Khóc người chết không phải là vì người sống!
Đau buồn ta dâng nâng chén rượu.
Mưa ngâu tháng bảy rơi lã chã,
Ta đem hoà với dòng lệ để viết bài thơ mới này.


輓妾范氏



Vãn thiếp Phạm thị

Khóc thiếp họ Phạm

哀哀尒范姬,
Ai ai nhĩ Phạm ky,
Thương ôi, nàng là con gái họ Phạm,

從我今七期。
Tòng ngã kim thất kỳ.
Theo ta đến nay đã bảy năm.

須臾棄我去,
Tu du khí ngã khứ,
Bỗng chốc nàng bỏ ta mà đi,

孑然無一遺。
Kiết nhiên vô nhất di.
Chẳng để lại một mụn con nào cả!

雖然有成效,
Tuy nhiên hữu thành hiệu,
Dẫu rằng đã có lời thề ước mãi bên nhau,

茫茫不可期。
Mang mang bất khả kỳ.
Nhưng nay thì mờ mịt, biết lúc nào gặp lại!

朋遠方懸樹,
Bằng viễn phương huyền thụ,
Bạn thì xa, ta đang mong tin bạn,

當時莫知之。
Đương thì mạc tri chi.
Lúc đó nàng mất, có ai biết đó là đâu!

何以一死後,
Hà dĩ nhất tử hậu,
Sao mà sau khi nàng mất,

碧艸生新祠。
Bích thảo sinh tân từ.
Trên nấm mồ xanh đã lập đền thờ mới rồi.

矧尒是婦人,
Thẩn nhĩ thị phụ nhân,
Huống chi nàng lại là phận đàn bà,

俯仰無所資。
Phủ ngưỡng vô sở tư.
Việc phụng dưỡng cha mẹ không biết trông cậy vào ai.

奮身效巾慖,
Phấn thân hiệu cân quắc,
Nàng đã sẵn sàng đem yếm khăn để kiếm tấm chồng,

拭目無鬚眉。
Thức mục vô tu my.
Song giụi mắt cũng chẳng có ai đáng mặt mày râu.

世道有如此,
Thế đạo hữu như thử,
Đường đời có những chuyện trớ trêu như vậy,

尒心良不欺。
Nhĩ tâm lương bất khi.
Song lòng nàng quả thực không lầm khi lấy ta.

哭死非為生,
Khốc tử phi vi sinh,
Khóc người chết không phải là vì người sống!

慷慨稱酒巵。
Khảng khái xứng tửu chi.
Đau buồn ta dâng nâng chén rượu.

霏霏七夕雨,
Phi phi thất tịch vũ,
Mưa ngâu tháng bảy rơi lã chã,

和淚為新詩。
Hoà lệ vi tân thi.
Ta đem hoà với dòng lệ để viết bài thơ mới này.